ЕВАНГЕЛЛЕ

Давайце лепш міласціну, тады ўсё будзе ў вас чыстае

+ Чытанне святога Евангелля паводле Лукі.

У той час:

Калі Езус гаварыў, адзін фарысей запрасіў Яго да сябе абедаць. Ён прыйшоў і ўзлёг за сталом. Фарысей жа здзівіўся, што Ён не абмыў рук перад абедам. 

Але Пан сказаў яму: Цяпер вы, фарысеі, звонку ачышчаеце кубкі і місы, а нутро вашае напоўнена драпежнасцю і злосцю. Неразумныя, ці не той, хто стварыў вонкавае, стварыў і тое, што ўнутры? Давайце лепш міласціну з таго, што ўнутры вас, тады ўсё будзе ў вас чыстае.

Гэта слова Пана.

catholic.by

З малых гадоў бацькі вучылі нас, што есці трэба чыстымі рукамі. Для сучасных людзей, якія досыць добра ведаюць пра згубнае дзеянне шкодных бактэрый, гэта чыста практычная справа. Але ў старажытнасці людзі не думалі пра абмыццё рук ў такіх пераважна гігіенічных катэгорыях. Рытуальная чыстасць была важным фактарам перадусім ў пытанні вернасці ці нявернасці Богу і Ягоным запаведзям. Таму фарысеі жэст Езуса разглядалі як нявернасць Божаму закону, што і выклікала іх абурэнне.

Хрыстос рэагуе на гэтае абурэнне характэрным для Яго спосабам - перакіроўвае ўвагу на штосьці іншае, больш істотнае. Ён гаворыць пра нячыстасць нутра чалавека, гэта значыць нячыстасць душы, бо гэта нашмат больш небяспечна, чым нячыстасць рук. “Нутро вашае перапоўненае драпежнасцю і злосцю”. Евангеліст Лука, які па адукацыі быў лекарам, прапаведуючы сярод язычнікаў, бачыў ў іх тую ж духоўную хваробу, якую Збаўца раней лячыў ў фарысеях. Таму і лек Лука прапісвае той самы, які прымяніў Хрыстос да фарысеяў - міласцінай лечыцца драпежнасць і злосць чалавечага нутра. “Давайце лепш міласціну з таго, што ўнутры вас, тады ўсё будзе ў вас чыстае”. Варта заўважыць, што міласціну гэтую даваць трэба нават не столькі з кашалька, колькі з нутра, ад душы. Асабліва калі драпежнае і злоснае сэрца ў кагосьці спачывае ў кашальку.

Ці не трапляю я ў свайго роду рэлігійны легалізм, старанна прытрымліваючыся вонкавай рэлігійнасці і не задумваючыся над кандыцыяй свайго нутра? Ці практыкую міласціну, як сродак перамянення майго сэрца? Якую міласціну я даю людзям вакол мяне, толькі матэрыяльную, ці таксама ад душы?

Брат Андрэй Квяцінскі OFMCap, Літва

ЕВАНГЕЛЛЕ

Гэтаму пакаленню не будзе дадзена знаку, апроч знаку Ёны

+ Чытанне святога Евангелля паводле Лукі.

У той час:

Калі стаў збірацца народ, Езус пачаў гаварыць: Пакаленне гэтае — нягоднае пакаленне, яно шукае знаку, і не будзе дадзена яму знаку, апроч знаку Ёны. Бо, як Ёна стаў знакам для нінівіцянаў, так будзе і Сын Чалавечы для гэтага пакалення. Каралева Поўдня ўстане на судзе з людзьмі гэтага пакалення і асудзіць іх, бо яна прыйшла з краю зямлі паслухаць мудрасць Саламонаву, а вось тут нешта большае за Саламона. Людзі з Нінівы ўстануць на судзе з гэтым пакаленнем і асудзяць яго, бо яны раскаяліся дзякуючы прапаведаванню Ёны, а вось тут нешта большае за Ёну.

Гэта слова Пана.

catholic.by

Ахвотна слухаем добра падрыхтаваныя публічныя прамовы - лекцыі, палітычныя абяцанні, эфектныя выказванні відэаблогераў і, вядома ж, пропаведзі. Безумоўна, слухаць прамоўцу, які гаворыць з запалам, харызматычна і з глыбокім перакананнем ў важнасці таго, пра што гаворыць - гэта заўсёды цікавей і лягчэй. Але ж бываюць і такія прамовы, змест якіх настолькі сур’ёзны, што форма ўжо не важная. Слухач проста ведае, што тут неабходна быць уважлівым.

Праз старажытны язычніцкі горад Нініва праходзіць прарок Ёна. Стомленым голасам, без асаблівага энтузіязму Ёна папярэджвае мясцовых жыхароў, што калі не пакаюцца, праз сорак дзён іх горад будзе знішчаны. Наўрад ці былі ў нінівіцян прэтэнзіі да Ёны, што гаворыць ён неяк не досыць красамоўна. Яны слухалі ўважліва, выконвалі рупліва і былі ўратаваныя ад згубы дзякуючы нязграбным словам прарока.

Хрыстос засмучаны, што яго слухачы шукаюць нейкага асаблівага знаку, свайго роду “вау-эфекту”, а не слухаюць пра сутнасць Яго абвяшчэння. Хоць Езус у сваёй дзейнасці многа разоў чыніў знакі і цуды, аднак не дазваляў бачыць гэтыя звышнатуральныя з’явы пустым калекцыянерам сенсацый. Божыя Цуды адбываюцца толькі там, дзе чалавек шчыра шукае самога Бога і ратунку, які толькі ў Богу і магчымы. Таму Хрыстос прадвяшчае, што гэтаму нягоднаму пакаленню будзе дадзены толькі знак Ёны - не вельмі прывабная, нават часамі дурнаватая пропаведзь. “Паколькі свет сваёю мудрасцю не пазнаў Бога ў мудрасці Божай, спадабалася Богу праз глупства прапаведавання збавіць веруючых” (1Кар 1, 21).
 Ці маё жыццё ў Касцёле не ператвараецца ў пагоню за рэлігійнымі сенсацыямі (прыватныя аб’яўленні, харызматычныя прапаведнікі, экзарцызмы)? Ці ўмею я ў слуханні прапаведвання пераадольваць цяжкасці формы, каб засвоіць змест? Ці веру я ў моц простага прапаведвання ў маёй роднай парафіі?

Брат Андрэй Квяцінскі OFMCap, Літва

ЕВАНГЕЛЛЕ

Прадай усё, што маеш, і ідзі за Мною

+ Чытанне святога Евангелля паводле Марка.

У той час:

Калі Езус вырушыў у дарогу, падбег да Яго адзін чалавек, упаў перад Ім на калені і спытаўся ў Яго: Настаўнік добры, што мне зрабіць, каб атрымаць у спадчыну жыццё вечнае?

Езус сказаў яму: Чаму называеш Мяне добрым? Ніхто не ёсць добрым, толькі адзін Бог. Ты ведаеш запаведзі: не распуснічай, не забівай, не крадзі, не сведчы ілжыва, не ашуквай, шануй бацьку свайго і маці. 

А той сказаў Яму ў адказ: Настаўнік, усё гэта я захоўваў з маладосці маёй.

Езус, паглядзеўшы на яго, умілаваў яго і сказаў: Табе нестае аднаго, ідзі, прадай усё, што маеш, і раздай убогім, і будзеш мець скарб у небе. Тады прыходзь і ідзі за Мною.

А ён засмуціўся ад гэтых слоў і адыйшоў маркотны, бо ў яго была вялікая маёмасць.

Езус паглядзеў навокал і сказаў сваім вучням: Як цяжка будзе тым, хто мае багацце ўвайсці ў Валадарства Божае! Вучні ж дзівіліся словам Ягоным. Але Езус зноў сказаў ім у адказ: Дзеці, як цяжка тым, хто спадзяецца на багацце, увайсці ў Валадарства Божае. Лягчэй вярблюду прайсці праз вушка іголкі, чым багатаму ўвайсці ў Валадарства Божае. 

А яны яшчэ больш здзіўляліся і казалі адзін аднаму: Хто ж можа збавіцца?

Езус, зірнуўшы на іх, сказаў: У людзей гэта немагчыма, але не ў Бога; бо ў Бога ўсё магчыма.

Гэта слова Пана.

catholic.by

“Якая розніца ў што верыць? Галоўнае, каб чалавек паводзіў сябе прыстойна?” Такое вельмі спрошчанае, а можа нават і прымітыўнае жыццёвае крэда вельмі прываблівае сучаснага чалавека. Таму сярод нас нямала людзей, якія высока цэняць маральна-этычныя прынцыпы хрысціянства, застаючыся адначасова далёкімі ад іх Крыніцы - Бога, які рэальна існуе. Складана ім пагадзіцца, што Бог - гэта жывая асоба, што Ён запрашае ўвайсці з Ім ў блізкія зносіны. Адзін чалавек выразіў сваю думку нават так: “Запаведзі - гэта добра і прыгожа, але верыць, што існуе нейкі добры бог - гэта ўстарэлыя забабоны”.

Сёння ў Евангеллі чуем пра чалавека, які з вялікай пашанай ставіцца да Божага закону, якому навучае Езус. Таму ён называе Езуса “Настаўнікам добрым”. Хрыстос аднак адразу ж перакіроўвае яго ўвагу з вялікай каштоўнасці, якую той ўжо цэніць, на каштоўнасць найвялікшую, якой яшчэ не заўважае - “Ніхто не ёсць добрым, толькі адзін Бог”. Чалавек гэты ідзе ў правільным кірунку, але прайшоў толькі палову дарогі. Ён ўжо разумее, што слова Хрыста поўнае мудрасці і дабра, што яно вартае не толькі ўвагі, але і ажыцяўлення. Але з іншага боку адчувае, што патрэбна яшчэ штосьці больш, чым проста высакародная этыка. Таму Хрыстос дае яму асаблівае пакліканне - “Тады прыходзь і ідзі за Мною”. Гэта запрашэнне да таго, каб сярод мноства дабротаў выбраць найвышэйшае Дабро, якім ёсць сам Бог. На жаль, хоць Настаўніка ён і бачыць як добрага, аднак не хапіла пераканання, што Ён найлепшы.

Святы Францішак Асізскі, як і мноства іншых хрысціян, не затрымаўся ў палове гэтай дарогі. Ён самога Бога ўзлюбіў нават больш, чым ягоныя Запаведзі. Ён увайшоў у дыялог не з дактрынай, не з этыкай, а з жывой асобай Бога, Які аб’яўляецца ў Хрысце. З гэтага дыялогу і нарадзілася францішкава праслаўленне: “Усемагутны, найсвяцейшы, найвышэйшы і найвялікшы Божа, усякае дабро, найвялікшае дабро, поўнае дабро, які сам добры, Табе прагнем аддаваць усякую хвалу, усякую славу, усякую ўдзячнасць, усякі гонар і благаслаўленне, і ўсякія даброты”.

Ці не затрымаўся я ў сваім хрысціянскім жыцці толькі на этапе пашаны да Божага закону, дактрыны, маральных нормаў? Ці ўваходжу ў асабістыя зносіны з жывым Богам дзякуючы слуханню Ягонага слова, супольнасці з баратамі, малітве і святым Сакрамэнтам?

Брат Андрэй Квяцінскі OFMCap, Літва

ЕВАНГЕЛЛЕ

Шчаслівае ўлонне, якое насіла Цябе, больш за тое, шчаслівыя, хто слухае слова Божае 

+ Чытанне святога Евангелля паводле Лукі.

У той час:

Калі Езус прамаўляў да народа, адна жанчына з натоўпу ўзняла голас і сказала Яму: Шчаслівае ўлонне, якое насіла Цябе, і грудзі, якія кармілі Цябе! 

А Ён сказаў: Больш за тое, шчаслівыя, хто слухае слова Божае і захоўвае яго.

Гэта слова Пана.

catholic.by

Калі Закон не апраўдвае перад Богам, то навошта ён увогуле ўстаноўлены? Для Паўла адказ дастаткова ясны: Закон дадзены з-за правінаў (Гал 3,19). Закон, прагнучы стрымаць грэх, рабіў яго насамрэч відавочным, усведамляў яго і такім чынам, чалавек станавіўся адказным за свае ўчынкі. Чалавек бачыў сваю грэшнасць і разумеў, што з усімі сваімі намаганнямі ён не можа выканаць Закон, г. зн. жыць справядліва і без граху. Гэта і пабуджала ў габрэях надзею на прыйсце Мессіі - Збаўцы. Гэтую надзею на працягу доўгай гісторыі выражалі шматлікія прарокі, а на пачатку прадбачыў і сам Абрагам (Ян 8,56). Калі б Закон быў здольны даваць жыццё, то апраўданне паходзіла б з Закону, што супярэчыла б Божаму абяццанню - збавіць ўсіх дзякуючы свайму Памазанніку (Іс. 25,6-9; Дан. 9, 24-27).

Такім чынам праз усведамленне грахоў і ўласнай адказнасці за іх, Закон выконваў ролю выхаваўцы, які ўзмацняў чаканне спаўнення гэтых абяццанняў, што і сталася з прыходам Езуса Хрыста. Таму з прыходам Хрыстом Закон завяршае сваю ролю, бо ўжо не выкананне 613 габрэйскіх наказаў ачышчаюць нас з граху, а сам Езус сваёй ахвярай на крыжы, якую Дух Святы робіць рэчаіснай кожны раз, калі мы супольна цэлебруем сакрамэнты, першым з якіх з’яўляецца Хрост.

Калі сам Езус апраўдвае мяне перад Богам праз свае сакрамэнты, ці азначае гэта, што я магу рабіць усё, што мне ўздумаецца? Наколькі словы і ўчынкі Езуса становяцца для мяне Законам свабоды?

Брат Аляксандр Астраушка OFMCap, Беларусь

ЕВАНГЕЛЛЕ

Калі Я пальцам Божым выганяю злых духаў, то прыйшло да вас Божае Валадарства

+ Чытанне святога Евангелля паводле Лукі.

У той час:

Калі Езус выганяў злых духаў, казалі некаторыя з натоўпу: Ён выганяе дэманаў сілаю Бэльзэбула, князя дэманаў. А іншыя, выпрабоўваючы, патрабавалі ад яго знаку з неба.

Але Ён, ведаючы іх думкі, сказаў ім: Усялякае валадарства, якое падзялілася ў самім сабе, спусташаецца, і дом падае на дом. Калі ж і сатана раздзяліўся ў сабе, як устаіць валадарства ягонае? Вы ж кажаце, што Я сілаю Бэльзэбула выганяю злых духаў. А калі Я сілаю Бэльзэбула выганяю злых духаў, то сыны вашыя сілаю каго выганяюць іх? Таму яны будуць вашымі суддзямі. Калі Я пальцам Божым выганяю злых духаў, то прыйшло да вас Божае Валадарства. Калі ўзброены асілак пільнуе свой двор, у бяспецы маёнтак ягоны. Калі ж мацнейшы за яго нападзе і пераможа яго, то возьме ўсю зброю яго, на якую спадзяваўся, і раздасць здабычу сваю. Хто не са Мною, той супраць Мяне, і хто не збірае са Мною, той раскідвае.

Калі нячысты дух выйдзе з чалавека, то ходзіць па бязводных мясцінах, каб знайсці адпачынак, і, не знаходзячы, кажа: Вярнуся да свайго дому, адкуль выйшаў. І, прыйшоўшы, знаходзіць яго вымеценым і прыбраным. Тады ідзе і бярэ з сабою яшчэ сем духаў, больш злых за яго, і, увайшоўшы, жывуць там. І апошні стан гэтага чалавека становіцца горшым за папярэдні.

Гэта слова Пана.

catholic.by

Некаторыя хрысціяне габрэйскага паходжання былі ў старажытнасці перакананыя, што абразанне неабходна, каб удзельнічаць у спадчыне Абрагама, гэта значыць, быць удзельнікамі Запавету, заключанага з Майсеем, без якога, у сваю чаргу, немагчыма належыць да Хрыста.

Перш за ўсё, св. Павел тлумачыць, што мы становімся сынамі Абрагама дзякуючы веры. Абрагам быў пастаўлены ля вытокаў веры, менавіта таму, што паверыў абяцанню пра будучых нашчадкаў. Такім чынам, і мы становімся сынамі Абрагама не па паходжанню цела (Мц 3,9; Ян 8,39), а дзякуючы веры. Вера Абрагама і яго сыноў у веры – гэта падстава Божага благаславення, якім Пан надзяліў яго і ўсе народы: “У табе благаслаўлёныя будуць усе народы” (Быц 12,3).

У першым чытанні св. Павел выкрывае фарысейскі менталітэт, які выкананне актаў, прадпісаных Законам, чыніць неабходнай ўмовай для апраўдання чалавека перад Богам, тым самым адкідваючы Божую міласэрнасць, якую абвяшчалі прарокі, а ў канцы – і  сам Хрыстус. Апостал кажа: “Усе, хто спадзяецца на ўчынкі паводле Закону, знаходзяцца пад праклёнам”, бо ніхто не ў стане выканаць ўсіх прадпісанняў без памылкі і занядбання (Лк 11, 45-47) і такім чынам атрымаць справядлівасць па Закону. Вызваленне з гэтага праклёну дае нам Хрыстус, які стаўся “праклёнам за нас”, беручы на сябе нашыя грахі, каб апраўдаць нас перад Айцом і даць нам дар Духа Святога, які робіць чалавека здольным да жыцця ў любові. А любоў з’яўляецца заканчэннем Закону (Рым 10,4).

Чым з’яўляецца для мяне вера: аднаразовымі актамі ці крыніцай штодзённай радасці і сілай для пераадолення расчараванняў?

Брат Аляксандр Астраушка OFMCap, Беларусь

ЕВАНГЕЛЛЕ

Прасіце, і будзе дадзена вам

+ Чытанне святога Евангелля паводле Лукі.

У той час:

Езус сказаў сваім вучням: Хтосьці з вас, маючы сябра, пойдзе да яго апоўначы і скажа яму: Дружа, пазыч мне тры боханы, бо сябар мой з дарогі зайшоў да мяне, а ў мяне няма чаго даць яму. А той знутры скажа яму ў адказ: Не турбуй мяне, дзверы ўжо замкнёныя, і дзеці мае на ложку са мною. Не магу ўстаць і даць табе. Кажу вам: калі ён не ўстане і не дасць яму з-за таго, што той сябра ягоны, то з-за настойлівасці ягонай устане і дасць яму, колькі патрабуе. 

І Я вам кажу: прасіце, і будзе дадзена вам; шукайце, і знойдзеце; стукайце, і адчыняць вам. Бо кожны, хто просіць, атрымлівае; і хто шукае, знаходзіць; і хто стукае, таму адчыняць. 

Калі ў нейкага з вас, бацькі, сын папросіць рыбы, ці той падасць яму замест рыбы змяю? Або, калі папросіць яйка, дасць яму скарпіёна? Калі ж вы, будучы злымі, умееце даваць добрыя дары дзецям вашым, тым больш Айцец Нябесны дасць Духа Святога тым, хто папросіць у Яго.

Гэта слова Пана.

catholic.by

Прыпавесць пра сябра, якую Езус расказвае сваім вучням, пасля таго, як навучыў іх малітве “Ойча наш”, з’яўляецца часткай катэхезы аб малітве скіраванай да Айца. Гэтая прыпавесць пераконвае, што малітва будзе выслухана.

Як відавочным з’яўляецца тое, што сябра з той ці іншай прычыны ўстане з ложка, так відавочным ёсць тое, што Бог-Айцец пачуе малітву таго, хто да Яго звяртаецца. Але, ў гэтым выпадку, паўстае іншае пытанне, на якое Езус адказвае ў сваёй катэхезе: калі гэта праўда, што Пан чуе малітву, чаму чалавек не атрымлівае тое, аб чым просіць? Настаўнік адказвае, што Бог заўсёды выслухоўвае нашыя малітвы, але сваім спецыфічным спосабам. Параўнанне, якое робіць Збаўца, каб растлумачыць гэта, здзіўляе нас сваёй прастатой і жыццёвасцю: чалавек – гэта як дзіця, якое часта не ведае, што просіць, а Пан – гэта тата, які не заўсёды дае свайму сыну тое, што той хацеў бы атрымаць, але тое, што сапраўды будзе для яго карысным. Аднак, Створца ніколі не адмаўляе сваім дзецям дару Духа Святога (Лк 11,13).

Калі апошні раз я дзякаваў Богу за атрыманыя дары? Ці бачу я Божыя доброты ў сваім жыцці?

Брат Аляксандр Астраушка OFMCap, Беларусь

ЕВАНГЕЛЛЕ

Пане, навучы нас маліцца

+ Чытанне святога Евангелля паводле Лукі.

Калі Езус быў у пэўным месцы і маліўся, і калі перастаў маліцца, адзін з вучняў Ягоных сказаў Яму: Пане, навучы нас маліцца, як і Ян навучыў сваіх вучняў. 

Ён сказаў ім: Калі моліцеся, кажыце:
Ойча, няхай свяціцца імя Тваё,
няхай прыйдзе Валадарства Тваё.
Хлеба нашага штодзённага дай нам сёння,
і адпусці нам грахі нашыя, бо і мы адпускаем кожнаму даўжніку нашаму,
і не ўводзь нас у спакусу.

Гэта слова Пана.

catholic.by

У Старым Запавеце сустракаем слова “айцец”, дзе яно прымяняецца ў адносінах да Бога. Напрыклад: Айцец, які стварыў нас (Дрг 32,6; Мал 2,10), Айцец абранага народу (Зых 4,22), Айцец караля Ізраэля (2 Сам 7,14), Айцец і Абаронца сіротаў і ўдоваў (Пс 68[67], 6). Але ў той час ніхто не мог мог назваць Бога Айцом у адносінах да самога сябе, бо святасць Створцы ўсяго сусвету настолькі перавышала чалавека, што пры спатканні з Ім тварам у твар, чалавек павінен быў памерці (Суд 13,22; Зых 33,20). Нікому не дазвалялася таксама вымаўляць Святое Імя Божае (YAHWÉH), за выключэннем святароў  падчас вялікіх урачыстасцяў.

На працягу вякоў габрэі стваралі дадатковыя запаведзі, якія падкрэслівалі недасягальную святасць Бога і вялікую грэшнасць чалавека. Але Езус Хрыстус, праз сваё ўцелаўленне, смерць і змёртвыхпаўстанне, ачысціў нас ад граху і ўсяго, што аддаляла нас ад нашага Створцы, даў нам годнасць быць дзецьмі Божымі, якія могуць бачыць твар Пана і без боязі звяртацца да Яго “Тата”.

У дадатак, ведаючы нашую слабасць, і тое, што мы жывем яшчэ ў межах зямнога часу, Пан Бог штодзённа дае нам Духа свайго Святога, які робіць рэчаіснай ахвяру і заслугі Езуса Хрыста кожны раз, калі мы удзельнічаем у сакрамэнтах. Такім чынам, нават калі хтосьці з Ягоных дзяцей згубіць альбо адкіне дадзеную Ім годнасць, то будзе мець магчымасць вярнуцца да крыніцы гэтай ласкі (Лк 15, 11-32).

Чым ёсць мая вера:  жывымі адносінамі з Міласэрным Айцом, ці толькі  выкананнем традыцый?

Брат Аляксандр Астраушка OFMCap, Беларусь

ЕВАНГЕЛЛЕ

Марта прыняла Яго, Марыя ж выбрала найлепшую частку

+ Чытанне святога Евангелля паводле Лукі.

У той час:

Прыйшоў Езус ў адну вёску. І жанчына па імені Марта прыняла Яго. У яе была сястра па імені Марыя, якая села каля ног Езуса і слухала Ягоныя словы. Марта ж была занятая многімі паслугамі. Яна, падыйшоўшы, сказала: Пане, ці Табе ўсё адно, што сястра мая пакінула мяне адну прыслугоўваць? Таму скажы ёй, каб дапамагла мне.  

Пан жа сказаў ёй у адказ: Марта, Марта, ты турбуешся і клапоцішся пра многае, а патрэбна толькі адно. Марыя ж выбрала найлепшую частку, якая не адымецца ў яе.

Гэта слова Пана.

catholic.by

Можна старанна выконваць свае абавязкі, быць руплівым каталіком, шмат чытаць і гаварыць пра Бога. Можна нават дапамагаць бедным і ўдзельнічаць ў розных формах евангелізацыі – але ўсё гэта рабіць без Бога. Ці такое ўвогуле магчыма? Так! Саўл, які пазней стаў апосталам Хрыста, таксама быў вельмі руплівым веруючым, быў вучнем аўтарырэтнага настаўніка, быў старанны ў вучобе і адданы Богу (Дз 22,1-3).  Ён дасканала ведаў Святое Пісанне, але бязлітасна пераследваў Касцёл.

Такое здараецца таксама з хрысціянамі, якія шмат ведаюць пра Бога, але ніколі не сустрэліся з Ім асабіста. Гэта, як аналізаваць знешні выгляд чалавека: у што ён апрануты, які абутак у яго на нагах, якая прычоска, вочы і так далей, але ніколі з ім асабіста не паразмаўляць.

Як жа гэта выправіць? У Евангеллі Езус звяртае ўвагу на майго бліжняга, які інакш моліцца, па-іншаму думае, інакш выконвае сваю працу і, здаецца, робіць ўсё не так. Менавіта праз яго Бог хоча мне нешта сказаць: другі чалавек з’яўляецца найлепшым люстэркам для мяне, бо праз розніцу паміж намі мы пазнаём саміх сябе такімі, якімі мы ёсць насамрэч.

Ці здольны я прыняць кагосьці, хто, як здаецца, ніколі са мною не згаджаецца? Ці ўмею ў непрыемным, на першы погляд, чалавеку ўбачыць дабро?

Брат Аляксандр Астраушка OFMCap, Беларусь

 ЕВАНГЕЛЛЕ

Хто мой бліжні?

+ Чытанне святога Евангелля паводле Лукі.

У той час:

Адзін кніжнік устаў і, выпрабоўваючы Езуса, сказаў: Настаўнік, што мне рабіць, каб атрымаць у спадчыну жыццё вечнае? Езус адказаў яму: У Законе што напісана? Як чытаеш?

Той сказаў у адказ: Любі Пана Бога твайго ўсім сэрцам тваім, і ўсёю душою тваёю, і ўсёю моцаю тваёю, і ўсім розумам тваім; і бліжняга свайго, як самога сябе. Езус сказаў яму: Слушна ты адказаў. Так рабі і будзеш жыць.

Але той, жадаючы апраўдацца, сказаў Езусу: А хто мой бліжні?

Адказваючы на гэта, Езус сказаў: Адзін чалавек ішоў з Ерузалема ў Ерыхон і трапіў у рукі разбойнікаў, якія знялі з яго адзенне, паранілі яго і пайшлі, пакінуўшы ледзь жывога. Выпадкова нейкі святар ішоў тою дарогаю і, убачыўшы яго, прайшоў міма. Таксама і левіт, будучы на тым месцы, падышоў, паглядзеў і прайшоў міма. А нейкі самаранін, праязджаючы, знайшоў яго і, убачыўшы, злітаваўся. Падышоў, перавязаў яму раны, паліваючы алеем і віном. Пасадзіў яго на сваю жывёлу, прывёз у заезд і паклапаціўся пра яго. А на другі  дзень, ад’язджаючы, дастаў два дынары, даў карчмару і сказаў яму: Паклапаціся пра яго. І як патраціш больш, я аддам табе, калі вярнуся. Хто з гэтых трох, на тваю думку, быў бліжнім таму, хто трапіў у рукі разбойніка?

Ён сказаў: Той, хто паступіў з ім міласэрна. Тады Езус сказаў яму: Ідзі і ты рабі таксама.

Гэта слова Пана.

catholic.by

Чуем, што ў Пасланні да Галатаў св. Павел гатовы праклясці тых хрысціянаў, якія памылкова вучаць галатаў аб тым, што для збаўлення неабходна прыняць абразанне і выконваць габрэйскія наказы, якіх бало болш за шэсьцьсот. Бо гэта азначала б, што не Сын Божы збавіў нас ад граху Сваёй смерцю і ўваскрасенннем, а выкананне шматлікіх абрадаў і знакаў, якія напісалі людзі. Варта ведаць, што шэсьцьсот трынаццаць габрэйскіх наказаў, напісаных рознымі габрэйскімі мудрацамі на працягу стагоддзяў – гэта інтэрпрэтацыя дзесяці божых запаведзяў, дадзеных Майсею на гары Сінай.

З цягам часу парады мудрацоў сталіся Законам, а іх колькасць вырасла настолькі, што народ абраны за спісам правілаў не бачыў ужо жывую асобу Бога. Такім чынам, вера ператварылася ў набор інструкцый, а малітва ў інтэлектуальны акт. Таму Езус так шмат крытыкаваў фарысеяў і кніжнікаў, якія ўскладалі на народ непасільны цяжар  (Лк. 11,45-47), робячы веруючых нявольнікамі закону (Лк. 13,10-17), а самі з дапамогай спрытных інтэрпрэтацый адважваліся ўхіляцца ад выканання  нават Божых запаведзяў (Мк. 7, 1-13).

Цяпер становіцца зразумелай рэакцыя св. Апостала Паўла, які даведваецца пра тое, што фальшывыя настаўнікі спрабуюць ускласці гэты цяжар таксама на хрысціян з Галатыі, тым самым аддаляючы іх ад Божай ласкі і робячы нявольнікамі людскіх традыцый.

Што мною кіруе больш: пачуцце абавязку ці пачуцце любові да Бога і бліжняга?

Брат Аляксандр Астраушка OFMCap, Беларусь.

 ЕВАНГЕЛЛЕ

Што Бог злучыў, чалавек няхай не разлучае

+ Чытанне святога Евангелля паводле Марка.

У той час:

Падышлі фарысеі да Езуса і, выпрабоўваючы Яго, спыталіся, ці дазволена мужу разводзіцца з жонкаю? Ён сказаў ім у адказ: Што наказаў вам Майсей? 

Яны сказалі: Майсей дазволіў пісаць разводны ліст і разводзіцца. А Езус сказаў ім у адказ: Дзеля жорсткасці сэрца вашага ён напісаў вам гэтую запаведзь, бо на пачатку стварэння Бог стварыў іх мужчынам і жанчынай. Таму пакіне мужчына бацьку свайго і маці сваю і злучыцца са сваёй жонкай, і будуць двое адным целам. Так што яны ўжо не двое, але адно цела. Таму тое, што Бог злучыў, чалавек няхай не разлучае.

У доме вучні зноў спыталіся ў Яго пра гэта. Ён сказаў ім: Хто развядзецца з жонкаю сваёю і ажэніцца з іншай, той чыніць распусту ў дачыненні да яе. І калі жонка развядзецца з мужам сваім і выйдзе за іншага, чыніць распусту.

Гэта слова Пана.

catholic.by

Ад пачатку сусвету Бог хоча дабра для чалавека. І мы былі створаныя, каб няспынна захапляцца Яго бясконцай дабрынёй і любоўю. Бо любоў па сваёй прыродзе не жыве толькі для самой сябе, але прагне дзяліцца сабой і даваць сябе іншым. Такім чынам, Пан стварыў для нас зямлю і ўсё, што на ёй ёсць: глебу, расліны, жывёлаў, ваду... Стварыў таксама неба, сонца, зоркі… Напрыканцы стварыў Бог нас і усё даў нам ў спадчыну. Але не стварыў нас самотнымі,“стварыў мужчыну і жанчыну” (Быц 1, 27), каб мы, так як Створца, дзяліліся атрыманай любоўю, а не жылі эгаістычна кожны сам для сабе.

Аднак, пасля першароднага граху чалавек адвярнуўся ад Божай любові і пачаў закрывацца ў самім сабе, у сваіх жаданнях, марах, баючыся таксама, што іншыя яго пакрыўдзяць. С таго часу ў людзях прытупілася здольнасць жыць для іншай асобы. У нашае жыццё ўвайшлі недавер, смерць і боль. Замест таго, каб прызнавацца ў памылках, людзі пачалі апраўдваць сябе, а іншых абвінавачваць. У рэшце рэшта стала неабходна ўсталяваць законы, каб стрымліваць самасуды і абараняць нявінных. Ня гледзячы на тое, што з цягам часу колькасць законаў расла, гэта ўсё роўна не магло стрымаць насілля і ўсталяваць справядлівасць. Бо і законы ствараліся людзьмі параненымі грахом. Так было да часу, пакуль сам Бог не сышоў на зямлю і не ўстанавіў адну найважнейшую запаведзь – Запаведзь любові.

Езус Хрыстус, адзіны бязгрэшны, узяў на сябе правіны ўсяго свету і адпакутаваў за іх на крыжы. Такім чынам Ён стаў Найвышэшым Суддзёю, да Якога належыць апошняе слова і канчатковы прысуд. І судзіць Ён будзе паводле любові.

Наш Збаўца сваёю смерцю і ўваскрасеннем паказаў, што Пан Бог і мой бліжні не з’яўляюцца для мяне не ворагамі, а шляхам да збаўлення, вызваленнем з няволі эгаізму. У выніку тыя, хто даверыліся Хрысту, ўжо не баяцца ні смерці, ні несправядлівага асуджэння з боку іншых, бо аддаюцца ў апеку Таму, хто мае апошняе слова, якое прагучыць на справялівым судзе.

Закон і любоў - што для цябе важнейшае? Якую ролю ў тваім жыцці выконвае закон, а якую любоў? 

Брат Аляксандр Астраушка OFMCap, Беларусь.

 ЕВАНГЕЛЛЕ

Радуйцеся таму, што імёны вашыя запісаны ў нябёсах 

+ Чытанне святога Евангелля паводле Лукі.

У той час:

Семдзесят два вучні вярнуліся з радасцю і казалі: Пане, нават злыя духі слухаюцца нас у імя Тваё. А Ён казаў ім: Я бачыў сатану, які падаў з неба, як маланка. Вось даю вам уладу наступаць на змеяў і скарпіёнаў, і на ўсю сілу варожую, і нішто не пашкодзіць вам. Аднак не радуйцеся таму, што духі слухаюцца вас, а радуйцеся таму, што імёны вашыя запісаны ў нябёсах.

У той час узрадаваўся ў духу Езус і сказаў: Праслаўляю Цябе, Ойча, Пане неба і зямлі, што Ты ўтоіў гэта ад мудрых і разумных і адкрыў дзецям. Так, Ойча, бо так Табе спадабалася. Усё перададзена мне Айцом Маім. І ніхто не ведае кім ёсць Сын, апроч Айца, і кім ёсць Айцец, апроч Сына і таго, каму Сын захоча адкрыць.

І, звярнуўшыся асобна да вучняў, сказаў: Благаслаўлёныя вочы, якія бачаць тое, што вы бачыце. Бо кажу вам, што многія прарокі і каралі хацелі бачыць, што вы бачылі, і не ўбачылі, і чуць, што вы чуеце, і не пачулі.

Гэта слова Пана.

catholic.by

Забаўна, як чалавек часамі радуецца, калі пра яго напішуць штосьці добрае ў газеце, або пакажуць ў тэлебачанні. Падобную радасць прыносіць некаторым знаёмства з якімсьці знакамітым чалавекам, або прынамсі аўтограф ад яго. Магчыма, адбываецца гэта таму, што маем дачыненне з рэдкім відам радасці, больш яскравым, чым нешта штодзённае. А можа такім чынам праяўляецца несвядомае прагненне чалавека быць блізка з Усемагутным Богам?

Вучні ў захапленні ад той ўлады, якую атрамалі ад Хрыста. Яны былі сведакамі, як дэманы, здавалася б такія магутныя, на іхняе слова з лямантам уцякаюць з апантаных людзей. Неверагодна! Гэтым захапленнем яны дзеляцца з Езусам. Але Ён, здецца, як быццам бы з іроніяй хацеў сказаць: “Што ж гэта за цуд, што духі падпарадкоўваюцца Божай моцы?” Гэта вельмі звычайная, амаль штодзённая з’ява. Хрыстос перакіроўвае іх увагу на зусім іншую прычыну радасці – “Імёны вашыя запісаны ў нябёсах”. Гэта абяцанне, якое мае нятленную каштоўнасць, гэта радасць, якая ніколі не скончыцца. Заключаецца яна ў асабістым знаёмстве з Богам і прабыванне ў прамянях Яго прыгажосці і славы.

Назіраючы часамі за звышнатуральнымі з’явамі, ці не засяроджваюся я на іх сенсацыйных праявах? Ці не губляю з поля бачання сапраўдныя прычыны радасці – Бога і Яго славу? Ці ўсведамляю сабе каштоўнасць магчымасці сузіраць Бога ў Адарацыі, чуць Яго голас ў слове Божым, прымаць Яго дотык ў святых Сакрамэнтах?

Брат Андрэй Квяцінскі OFMCap, Літва.

 ЕВАНГЕЛЛЕ

Хто адкідае Мяне, адкідае таго, хто паслаў Мяне

+ Чытанне святога Евангелля паводле Лукі.

У той час Езус сказаў: 

Гора табе, Харазін! Гора табе, Бэтсаіда! Бо, калі б у Тыры і Сідоне былі цуды, што сталіся сярод вас, то яны даўно б, седзячы ў мешкавіне і ў попеле, пакаяліся. Але Тыру і Сідону лепш будзе на судзе, чым вам. І ты, Кафарнаум, што аж да неба будзеш узвышаны, аж да адхлані сыдзеш.

Хто слухае вас, Мяне слухае, і хто вас адкідае, Мяне адкідае. А хто адкідае Мяне, адкідае таго, хто паслаў Мяне.

Гэта слова Пана.

catholic.by

Такое або падобнае заахвочванне і праслаўленне ўсе мае браты, калі захочуць, могуць з Божым благаславеннем абвяшчаць розным людзям: бойцеся і ўшаноўвайце, хваліце і благаслаўляйце, падзяку ўзносце (1 Тэс 5, 18) і праслаўляйце Пана Бога ўсемагутнага ў Тройцы і Адзінстве, Айца і Сына і Духа Святога, Створцу ўсяго. Чыніце пакаянне (Мц 3, 2), чыніце дастойныя плады пакаяння (гл. Лк 3, 8), бо хутка памрэм. Давайце, і будзе вам дадзена (Лк 6, 38). Адпускайце і будзе вам адпушчана (гл. Лк 6, 37). Калі не адпусціце людзям іх грахоў (гл. Мц 6, 14), Пан не адпусціць вам грахоў вашых (гл. Мц 11, 26), спавядайце ўсе вашыя грахі (гл. Як 5, 16). Шчаслівыя тыя, хто памірае ў пакаянні, бо яны будуць у Валадарстве Нябесным. Гора тым, хто памірае без пакаяння, бо яны будуць сынамі д’ябла (гл. 1Ян 3, 10), якія выконваюць яго ўчынкі (гл. Ян 8, 41) і пойдуць ў полымя вечнае (гл. Мц 18, 8; 25, 41). Асцерагайцеся і ўстрымлівайцеся ад усякага зла і вытрывайце да канца чынячы дабро.

Святы Францішак Асізскі. Незацверджаная рэгула. Раздзел 21.

 ЕВАНГЕЛЛЕ

На ім спачне ваш спакой 

+ Чытанне святога Евангелля паводле Лукі.

У той час:

Прызначыў Пан іншых семдзесят двух вучняў і паслаў іх па двое перад сабою ў кожны горад і месца, куды сам хацеў ісці. І сказаў ім: Жніво сапраўды вялікае, а работнікаў мала, таму прасіце Гаспадара жніва, каб паслаў работнікаў на жніво сваё. 

Ідзіце, вось Я пасылаю вас, як ягнят сярод ваўкоў. Не бярыце ні машны, ні торбы, ні сандаляў, і ў дарозе нікога не вітайце. У які дом увойдзеце, спачатку кажыце: Спакой гэтаму дому! І калі будзе там сын спакою, то на ім спачне ваш спакой. Калі ж не, то вернецца да вас. Заставайцеся ў тым доме, ешце і піце, што ў іх ёсць, бо работнік заслугоўвае платы сваёй. Не пераходзьце з дому ў дом. 

І калі прыйдзеце ў які горад, і прымуць вас, ешце, што вам пададуць. І аздараўляйце ў ім хворых, і кажыце ім: Наблізілася да вас Валадарства Божае. Калі прыйдзеце ў які горад, і не прымуць вас, то выйдзіце на яго вуліцы і скажыце: Нават пыл горада вашага, які прыліп да ног нашых, атрасаем; аднак ведайце, што наблізілася да вас Валадарства Божае. Кажу вам, што Садоме ў дзень той будзе лепш, чым гораду таму.  

Гэта слова Пана.

catholic.by

Факт прысутнасці ў свеце мноства людзей параненых і стомленых грахом ці абцяжараных разнастайнымі формамі несправядлівасці можа стаць прычынай смутку. Безліч асабістых і грамадскіх праблем можа выклікаць нават пачуццё бяссілля. Аднак Хрыстос глядзіць на свет не як на якоесьці стыхійнае бедства, а як на палетак спелага збожжа са шчодрым ураджаем. Таму ня варта паддавацца роспачы, трэба проста закасаць рукавы і жаць столькі, колькі здолеем агарнуць сваімі сярпамі. Хрыстос высылае сваіх работнікаў абвяшчаць Добрую Навіну менавіта таму, што бачыць свет стомлены дрэннымі навінамі. Людзям неабходна даведацца і паверыць у перамогу дабра над злом, жыцця над смерцю.

Хрыстова пасланне датычыць не толькі ягоных найбліжэйшых дванаццаці апосталаў, але і сямідзесяці двух іншых вучняў. Гэтая асаблівасць чарговы раз нагадвае аб неабходнасці пераадолення ў Касцёле нездаровага клерыкалізму. Хрысціяне, гледзячы на свет, ў якім яшчэ столькі людзей прагне чуць Евангелле, не могуць гэтую місію перакладаць  ўвесь час толькі на святароў, манахаў і манахінь. Свецкія хрысціяне могуць часта дайсці з добрым словам і сведчаннем ў такія куткі грамадства, куды святар нават не мае доступу.

Трэба падкрэсліць, што Езус перад пасланнем і апосталаў, і вучняў дае ім свой іструктаж. Гэта неабходна, каб зберагчы работнікаў ад панікі, калі ўбачаць маштабы і ўмовы працы. Ад гэтага, ў сваю чаргу залежыць і эфектыўнасць жніва. Таму не залежна ад месца, якое займаем у Касцёле, слуханне Ягонага слова павінна рыхтаваць да любой справы.

Як я ацэньваю свет вакол мяне – толькі як хаос і беззаконні ці таксама як перспетыву Божага ўраджаю? Ці не пазбягаю місіі, якую Бог даручае менавіта мне? Ці не спрабую рабіць свет лепшым паводле ўласнага праекту, не слухаючы слова Хрыста?

Брат Андрэй Квяцінскі OFMCap, Літва.

 ЕВАНГЕЛЛЕ

Я пайду за Табою, куды б Ты ні пайшоў

+ Чытанне святога Евангелля паводле Лукі.

У той час:

Калі Езус і вучні Ягоныя былі ў дарозе, хтосьці сказаў Яму: Я пайду за Табою, куды б Ты ні пайшоў. Езус сказаў яму: Лісы маюць норы, і птушкі нябесныя — гнёзды, а Сын Чалавечы не мае, дзе схіліць галаву. 

А другому сказаў: Ідзі за Мною. Той адказаў: Пане, дазволь мне спачатку пайсці і пахаваць бацьку майго. Але Езус сказаў яму: Пакінь мёртвым хаваць сваіх мёртвых, а ты ідзі і абвяшчай Валадарства Божае.

Яшчэ іншы сказаў: Я пайду за Табою, Пане, але спачатку дазволь мне развітацца з хатнімі маімі. Езус жа сказаў яму: Ніводзін, хто паклаў руку сваю на плуг і азіраецца назад, не надаецца да  Валадарства Божага. 

Гэта слова Пана.

catholic.by

У літаратуры і ў звычайнай побытавай гаворцы часамі выкарыстоўваецца прыём, які называецца гіпербала. Простая думка выражаецца з дапамогай вобразу больш яскавага і эмацыйнага, чым літаральнае апісанне. Вось і Хрыстос у дарозе са сваімі вучнямі прыводзіць тры падобныя вобразы – пра прыстанішча, пра пахаванне мёртвых і пра руку на плузе. Калі прыслухацца больш глыбока, можна заўважыць, што вобразы гэтыя выражаюць штосьці нашмат больш, чым іх літаральнае гучанне.

“Сын Чалавечы не мае, дзе схіліць галаву”. Ведаем, што насамрэч Езус многа разоў гасціў ў сваіх сяброў у Бэтаніі, у доме Сымона Пятра, ў Закхея і напэўна ў многіх іншых добразычлівых людзей. Аднак не было ў яго пастаяннага месца. Іншай гіпербалай можна сказаць, што Ён “жыў на чамаданах”. Чыста па-чалавечы, гэта досыць не камфортна, але адначасова сітуацыі гэтыя былі нагодамі пераконвацца, што Айцец Нябесны кожны дзень і ў кожным месцы няспынна клапоціцца пра Яго.

“Пакінь мёртвым хаваць сваіх мёртвых, а ты ідзі і абвяшчай Валадарства Божае”. У гэтым сказе Хрыстос не запярэчвае абавязак клапаціцца пра бацькоў ажно да смерці, а расстаўляе прыярытэты, дзе Божыя справы ў жыцці адданага вучня з цягам часу становяцца найважнейшымі сярод важных.

“Хто паклаў руку сваю на плуг і азіраецца назад, не надаецца да Валадарства Божага”. Хто кіраваў плугам або прынамсі бачыў гэты працэс, той ведае, што справа гэтая патрабуе засяроджанасці. Інакш баразна можа атрымацца крывой, плуг можа занадта глыбока зарыецца ў глебу або наадварот, яго выб’е на паверхню. Не атрымаецца добра і пераканаўча абвяшчаць Божае Валадарства калі ўвесь час азірацца на менш важныя справы, такія як сваё мінулае ці ўласныя абмежаванні.

Усе гэтыя вобразы ўпісаны ў своеасаблівую педагогіку Хрыста. Ён фарміруе са сваіх вучняў людзей з асаблівым характарам, якія могуць поўнасцю даверыць Богу свой лёс і свабодна крочыць наперад.

Якое месца ў маім жыцці сярод ўсіх каштоўнасцяў займае справа Божага Валадарства? Ці гатовы я, калі патрэбна, пераглядзець сваю іерархію каштоўнасцяў?

Брат Андрэй Квяцінскі OFMCap, Літва.

ЕВАНГЕЛЛЕ

Анёлы іхнія ў небе заўсёды бачаць аблічча Айца Майго, які ёсць у нябёсах 

+ Чытанне cвятога Евангелля паводле Мацвея.

У тую гадзіну вучні падышлі да Езуса, кажучы: Дык хто ж большы ў Валадарстве Нябесным? Тады Езус паклікаў дзіця і паставіў яго сярод іх, кажучы: Сапраўды кажу вам: калі не навернецеся і не станеце як дзеці, не ўвойдзеце ў Валадарства Нябеснае. Таму кожны, хто прынізіць сябе, як дзіця гэтае, той будзе большым у Валадарстве Нябесным. І калі хто прымае адно такое дзіця ў імя Маё, той Мяне прымае. 

Глядзіце, не пагарджайце ніводным з гэтых малых, бо кажу вам, што Анёлы іхнія ў небе заўсёды бачаць аблічча Айца Майго, які ёсць у нябёсах.

Гэта слова Пана.

catholic.by

Сутыкаючыся з якойсьці бядой у сваім жыцці, многія людзі ўзгадваюць праўду веры: “Бог – Суддзя справядлівы: за добрае ўзнагароджвае, а за злое карае”. Моцна спрошчанае разуменне гэтай праўды можа прывесці да высновы, нібыта ўсе беды ў нашым жыцці гэта Божая помста. Аднак жэст Езуса, пра які чуем ў сённяшнім Евангеллі, значна расшырае разуменне Божай справядлівасці. Хрыстос адчувае ў сваіх вучнях прагненне адпомсціць самаранам за грэх непрыняцця. “Але Ён, павярнуўшыся да іх, забараніў ім”. Насамрэч нічога новага - Хрыстос дзейнічае ў тыпова Божым стылі. “Я не прагну смерці грэшніка, а толькі таго, каб грэшнік звярнуў са шляху свайго і жыў” (Эзх 33, 11). Езус яшчэ не аднойчы вернецца ў Самарыю, і прыйдзе Ён зусім не з помстай, а са словам аздараўлення.

Схільнасць помсціць за крыўды досыць трывала ўпісана ў зраненую першародным грахом душу чалавека. Можа таму так лёгка многія і Бога падазраюць ў гэтай чалавечай схільнасці. Помсціць і праклінаць першасна ўмее кожны чалавек, гэтаму не трэба вучыцца. Але ад гэтага можна і варта адвучыцца. Часамі гэта доўгі працэс, аднак ідучы за Хрыстом, не хаваючыся ад Яго ў тыя моманты, калі “паварочваецца” да нас у сваім слове, можам і мы пранікнуцца гэтым тыпова Божым стаўленнем да ворага.

Ці прыбягаю да Божага слова ў тыя моманты, калі зведваю на сабе якуюсці бяду ці крыўду? Колькі ўва мне чалавечай, а колькі Божай справядлівасці?

Брат Андрэй Квяцінскі OFMCap, Літва.